چرا خطوط انتقال صدای شبیه ویز ویز می‌دهند؟

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، گاهی در صحرا یا کوهستان مخصوصاً موقع شب هنگام عبور از کنار دکل‌های فشار قوی صدای عجیبی شنیده می‌شود صدایی شبیه ویز ویز زنبور!. در اطراف ترانسفورماتور‌ها هم این صدا شنیده می‌شود، ولی باید به این نکته توجه داشته باشید که مکانیزم تولید این صدا در ترانسفورماتور‌ها با خطوط انتقال برق فرق می‌کنند.

صدای ویز ویز خطوط فشار قوی

صدای ویز ویز مانندی که شما از کابل‌های دکل‌های فشار قوی می‌شنوید ناشی از پدیده کرونا است. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که هوای اطراف کابل‌ها یونیزه می‌شود.

هنگامیکه گرادیان ولتاژ در سطح یک هادی بیش از شدت دی الکتریک هوای اطراف هادی گردد، هوای اطراف هادی یونیزه می‌شود. اگر گرادیان ولتاژ بیش از ۳۰ کیلوولت بر سانتیمتر گردد با پدیده کرونا مواجه می‌شویم و میدان الکتریکی در اطراف ماده رسانا می‌تواند به حدی متمرکز شود که هوای مجاور خود را یونیزه کند. این مسئله می‌تواند منجر به تخلیه جزئی انرژی الکتریکی شود، که به آن کرونا می‌گویند.

یونیزه شدن هوای اطراف کابل بستگی به ولتاژ کابل، رطوبت هوا و ارتفاع دکل دارد. پدیده کرونا معمولاً در خطوط فشار قوی رخ می‌دهد و در هنگامی که هوا بارانی است یا رطوبت هوا بالاست پدیده کرونا در اطراف سیم‌های حامل جریان بیشتر می‌شود. این پدیده ممکن است علاوه بر تولید صدا حتی هاله نور آبی رنگ هم نزدیک‌های صبح یا غروب اطراف خطوط انتقال تولید کند.
پدیده کرونا باعث به هدر رفتن انرژی الکتریکی و همچنین کاهش راندمان خطوط انتقال نیرو می‌گردد. کرونا کاربرد‌های صنعتی بسیار مهمی دارد از جمله در: رسوب دهنده‌های الکتروستاتیکی، زیروگرافی، ایجاد خواص چسبندگی یا قابلیت خیس شدگی در لایه‌های پلیمری، کاربرد‌های ضد الکتریسیته‌ی ساکن برای فیلم‌های عکاسی و ورقه‌های پلاستیکی و…